Ka makua a me ka ʻokoʻa o ka Pāpā

ʻOiai ʻoi aku ka nui o nā makua kāne e hoʻomaka ana i ka manawa me ko lākou ʻohana, ʻaʻole ʻike paha ka poʻe i ka hopena o kā lākou mau keiki ma nā ʻano like ʻole mai nā makuahine.[1] Hōʻike kēia ʻatikala i ka hāʻawi ʻana o nā makua kāne no ka mea ʻaʻole i hiki i kēlā mau hopena noiʻi lōʻihi i ka lehulehu. Ma ka hōʻike ʻana i ke koʻikoʻi o ka makua kāne i kāna keiki, ʻO ka Pāpā ʻokoʻa ʻaʻole ʻimi e hoʻowahāwahā i nā makuahine, ʻoi aku hoʻi i nā makuahine hoʻokahi, a i ʻole e ʻae i ka hana ʻino kāne a makua paha. Aia kekahi poʻe e hopohopo nei ʻo ka ʻike ʻepekema e hōʻike ana i ka hopena o ka makua kāne e hoʻāla hou i ka patriarchy a holoi i nā lanakila paʻakikī o nā wahine i ke kenekulia iwakālua, akā ʻaʻole kēia he pāʻani zero-sum. Ke ʻike maopopo ka makua kāne i nā mea a lākou e hāʻawi ai i kā lākou mau keiki: e pōmaikaʻi nā kāne, nā wahine, nā ʻohana a me ke kaiāulu.

Hoʻomaopopo ka moʻomeheu kaulana i ka hāʻawi ʻana o ka makua kāne i ka ʻike pili kāne, akā he aha aole Ua ʻike ʻia ʻo ka makua kāne e hāʻawi i ka ulu ʻana o kāna keiki ma nā pae he nui ma mua o nā pilikia pili wahine. ʻIke loa, ʻaʻole i kaʻana like ka makua kāne a me ke keiki i ke kaiapuni hāpai i hui ʻia; ua kū kaʻawale lākou. Akā, ma kahi o ka stereotype o nā makua e mamao ma muli o kēia ʻoiaʻiʻo, hōʻike ka noiʻi ʻana i ko lākou kaʻawale ʻana e lawe mai i nā pōmaikaʻi nui. Ua ʻōlelo ʻo Kauka Kyle Pruett, ʻo Kauka Kyle Pruett, ka loea makua kāne o ke Kulanui o Yale, i ka noiʻi e hōʻike ana i ke ʻano o ka hana ʻana o nā makua kāne pāʻani hoʻohaunaele mokuʻāina, ka mea e ho'āla ai i ka hoihoi o ka pēpē ma o ka hoʻoneʻe ʻana i nā lālā i nā ʻano hou a i ʻole ma ka hana ʻana i nā kaiapuni paʻakikī.[2] Aia kekahi mau hōʻike e ʻokoʻa ka manaʻo o kahi pēpē i ka makuahine a me ka makuakāne? Ma ka ʻewalu pule, hōʻike nā pēpē i nā pane like ʻole i ka pilina makuahine a me ka makua. Ma ka hoʻohālikelike wikiō o nā pēpē hoʻomaha, ʻoiai ke neʻe nei ka makuahine i ka puʻuwai o ka pēpē a lohi ka hanu ʻana i ka wā e pili ana ko lākou mau maka; i ka wā e hoʻokokoke mai ai ka makua kāne, e wikiwiki ana ka puʻuwai a me ka hanu o ka pēpē i ka wā e ʻakaʻaka aʻe ai ko lākou mau maka a kūlou i ko lākou poʻohiwi.[3] Me he mea lā ua hoʻomaha nā kamaliʻi e like me ko lākou manaʻo i ka hōʻoluʻolu o ka makuahine a hauʻoli hoʻi i ka kali ʻana i ka pāʻani hoʻoikaika a ka makuakāne. Ma kahi noiʻi lōʻihi o nā makuakāne, nā makuahine a me kā lākou mau pēpē ʻekolu mahina, ua ʻike nā mea noiʻi ua wānana nā ʻano o ka pilina maikaʻi o ka makuakāne i ka palekana o ka pēpē i ka makua kāne i hoʻokahi makahiki, akā ʻaʻole i hilinaʻi ʻia nā ʻano makua kāne i nā ʻano maikaʻi. o ka hoopili keiki-makuahine.[4] Nānā nā kamaliʻi koʻikoʻi i nā makuahine no ka hōʻoluʻolu ʻana i ka wā e loaʻa ai nā makua kāne, e hōʻike ana ʻaʻole like ka maikaʻi o ka pilina o ka pēpē-makuahine a me ke keiki pēpē-makuakane.[5] Hōʻike nā haʻawina ʻē aʻe, ʻoiai me ka hānai pū ʻana ma waena o nā makua kāne a me nā makuahine, i ka wā pilikia, luhi, maʻi, a i ʻole pono e hōʻoluʻolu, e hele pinepine nā pēpē i ka makuahine.[6]

 Ke ulu aʻe ka pēpē, noho mau ʻo ka makua kāne i hoa pāʻani i koho ʻia no nā keikikāne a me nā kaikamahine, me kona ʻano hoʻoikaika kino a paʻakikī. Ke makemake nā keiki ʻelua a me ka hapa e pāʻani, ʻoi aku ma mua o ʻelua hapakolu o ka manawa, koho lākou i ko lākou makuakāne ma mua o ko lākou makuahine.[7] ʻO Peter Blos, he psychologist, i ʻike nui ʻia no kāna hana me nā ʻōpio, nānā i nā haʻawina kamaliʻi e wehe i nā hōʻailona i ka pilina makua kāne a me nā hopena i nā makahiki ʻōpio. ʻIke ʻo ia ʻo nā ʻano like ʻole o ka makuahine a me ka makua kāne e paʻa ai a pāʻani paha me kā lāua pēpē e kōkua i ka hoʻonui ʻana a me ka hoʻonui ʻana i ke ʻano o ka ulu ʻana o ke keiki, ʻo ke kaʻina hana e manaʻo ai ke keiki e lilo i kanaka ponoʻī nona.[8]

No ka mea aia ka makua ma waho a ma waho o ke keiki ponoʻī, hoʻoikaika ʻo ia i ka manaʻo o ke keiki i ka mana kūʻokoʻa a me ka ʻike. ʻAʻole hoʻohālikelike ʻo Autonomy iā ʻoe iho i ka ʻoiaʻiʻo maoli, "Ua like au me keia kanaka ma ia ano.” ʻOi aku ka primal o ke kūʻokoʻa; ʻo ia ka ʻōlelo kūpono, "Eia au. Aia wau maanei. He mea pāʻani au ma ke kahua honua; Loaʻa iaʻu kēlā hanohano kanaka." ʻO nā kamaliʻi i pili i nā makua kāne i ka makahiki mua a ʻelua paha e noiʻi nui i ka honua a puni lākou. ʻO ka pāʻani hoʻoulu ʻana a ka makua me ka pane mālie e kōkua i ke keiki ma nā kūlana hoʻonāukiuki e hāpai i ke kūʻokoʻa a me ke ahonui e hoʻoponopono i nā pilikia.[9]  ʻO ia hoʻi, ke hauʻoli ʻole ke keiki i ka wā e hoʻoikaika nei e hoʻoholo i kahi pilikia, kali nā makua kāne ma mua o nā makuahine ma mua o ka hoʻopili ʻana a hōʻoluʻolu paha i ke keiki. ʻO kahi noiʻi hou o 80 mau makahiki ʻelima, i noho pū me nā mākua ola ʻelua mai ka hānau ʻana, hōʻike ʻia nā keiki me ka paʻa paʻa i ko lākou makuakāne (ma ke ʻano o ka ʻano i ana ʻia e nā kumu kumu) hōʻike i ka hilinaʻi iā lākou iho, ka hoʻolālā a me kūʻokoʻa.[10]  Ma kekahi kahua pāʻani i hāʻawi ʻia, ʻo wai ka mea e koi nei, "E hoʻāʻo e pāpaʻi iki, hiki iā ʻoe ke hiki i kēlā pā!"? ʻO wai ka ʻōlelo ʻana, "E akahele, hāʻule paha ʻoe, e makaʻala no…?" Mālama nā makuahine i ka makaʻala, ʻoiai ʻo nā makua kāne e hakakā pinepine i nā keiki i ka palena. Hiki ke ʻike i ka pōmaikaʻi o ke keiki mai ka hui ʻana; kōkua pū nā mākua e mālama i nā keiki me ka hoʻonui ʻana i nā ʻike a me ka hilinaʻi.[11]

Pehea e hana ai ke kaʻina hana empathic ma waena o ka makua kāne a me ke keiki? Hoʻomaka lākou ma ka nānā ʻana i kekahi i kekahi. No ka laʻana, hoʻonohonoho ka makua kāne i ka puʻu nui o nā poloka, a kolo ke keiki me ka wikiwiki e kikeke iā lākou. He leʻaleʻa ka pāʻani a loaʻa ke aʻo a me ka hoʻomohala ʻana, akā ma ke ʻano o ka pilina makua kāne a me ke keiki, ʻo ka pāʻani he ala wale nō ia no ka pēpē a me ka makua kāne e hoʻopili ai kekahi i kekahi. Ke hoʻopaʻa hou ka makua kāne i nā poloka, ʻike ʻo ia i kāna hana e hoʻoikaika i kāna keiki e hauʻoli e kuʻi hou iā lākou i lalo. A piʻi nui ka pēpē i ka ʻike ʻana i kona hiki ke hoʻopilikia i kona makuakāne. Noiʻi: ʻO Richard Koestner, Carol Franz & Joel Weinberger e nānā i nā haʻawina ʻokoʻa o nā mākua i ka makahiki 5 i ka ulu ʻana o ka manaʻo aloha i ke kanaka makua e like me ke ana ʻana i ka makahiki 31. ʻO ke komo ʻana o ka makua i ka manawa mālama keiki me kāna mau keiki e hana ana i ka mālama keiki maʻamau ma kahi o ʻelua. ʻO ka pule ka mea nui loa i ka hoʻomohala ʻana i ke aloha, ka hiki ke manaʻo e like me ka hana a nā poʻe ʻē aʻe, aʻo ka lua o ka mea nui ʻo ia ka makuahine e ʻae i ka ʻano hilinaʻi o ke keiki.[12] ʻAʻole pono ka makua e lilo i kumu hoʻohālike o ka pono e kōkua ai i ka ulu ʻana o ke aloha i kāna keiki; pono wale no e loaa.

E like me ka mea mua kekahi, Aia ka makua kāne i ka hoʻolālā e hōʻike i ka transcendence a me ka makemake i kāna keiki. ʻO ia ka ʻike hoʻomaka mua o ke keiki, ka paepae mua i ka mea hiki ʻole ke ʻike. Ma waho aʻe o kāna mau manaʻo ʻuhane, hoʻopili ʻia ka transcendence i ka ʻōlelo hoʻohiki no ka lilo ʻana i mea i loko o ke ao o ka hiki a me ke koʻikoʻi. He honua kēia o ka manaʻolana, kahi e hoʻoikaika ai ka lanakila ʻana i nā pilikia, kahi e hakakā ai ka huaʻōlelo o ka holomua i ka hoʻomohala ʻana i ke ʻano.

I ka makahiki 1987, ua hoʻomaka wau i ka hoʻokolokolo ʻana i ka pilina pili makua-waiwai. Ma kahi o 100 makua kāne o nā keiki kula kamaliʻi ma waena o ka lāhui, ka moʻomeheu a me ka hoʻokele waiwai o Kapalakiko i pane i nā nīnau e pili ana i kā lākou mau waiwai a me nā ʻano makua. Ua noi au i kēlā me kēia makua kāne e helu i ke kuleana o ka hoʻomana kula i kona hānai ʻana a me ke ola o kāna keiki. ʻO ka hope, ua noi au i kēlā me kēia kāne e helu i ka maikaʻi o kona pilina me kona makuakāne a me nā loina o kona makuakāne a me ke ʻano hana makua. ʻAʻole hiki ke loiloi inā ʻoi aku ka maikaʻi o kekahi waiwai i ka makua kāne, akā hiki iaʻu ke nānā i nā waiwai a me nā ʻano makua i pili i ka pilina makua kāne/keiki e like me ka mea i hoʻoholo ʻia e ka pākēneka o iwakālua mau nīnau e like me "hele mai ka'u keiki ia'u ke pilikia"Ai 'ole"Heluhelu au i ka'u keiki.” ʻO ka makuakāne - ka pilina waiwai e hōʻike ʻia ma nā ʻano he nui. E like me ka mea i manaʻo ʻia, hōʻike ʻia nā ʻike he kuleana koʻikoʻi ka makua kāne i ka hele ʻana i nā kuʻuna hoʻomana. ʻOi aku ka ikaika o ka hoʻomana hoʻomana i loko o ka ʻohana kumu o ka makua kāne, ʻoi aku ka ikaika o ka hoʻomana ʻoihana i ke ola o ke keiki. Akā, aia kekahi mau hopena ikaika o ka pili ʻana o ka makua kāne a me ke keiki e pili ana i nā waiwai i waena o kēlā mau makua kāne ʻaʻole makemake i ka hoʻomana me kahi kapikala "R."[13]

ʻO nā hopena mai ka noiʻi makua kāne e hoʻopilikia i kēlā me kēia ʻano o ke kaiāulu, e piʻi ana i waho i nā pōʻai concentric mai ka pilina makua-keiki ponoʻī, i ka male ʻana, ka ʻohana, ka wahi hana, nā maʻi maʻi, ka moʻomeheu a me ke kānāwai i ka ulu ʻana o ka moʻomeheu. Me ke kumu ʻepekema piha e pili ana i ka hopena o ka makua kāne, hiki i nā mea i ʻike ʻole ʻia a hiki i ka nui o nā pilikia pilikanaka ke hoʻomaikaʻi i nā hoʻolālā lapaʻau a me ka pale ʻana.

 

---